- MMC
- Orthopedie
- Aandoening en behandeling
- Heupprothese (nieuwe heup)
Bij een versleten heup kan een heupprothese (kunstheup) uitkomst bieden. Redenen voor het ondergaan van deze behandeling zijn onder andere artrose, heupdysplasie of een gebroken heup.
Operatie heupprothese
Als bij heupslijtage blijkt dat fysiotherapie en/of medicijnen geen verlichting geven, bespreekt de arts met u de optie voor een nieuwe heup (kunstheup). Deze heupprothese wordt tijdens een operatie van één tot twee uur geplaatst. Een heupgewricht bestaat uit een heupkop en een heupkom. De kop draait in de kom als een kogel. Bij de operatie wordt de heupkop verwijderd. In de kom wordt een kunststof exemplaar (eventueel met metaal) geplaatst. In het bovenbeen komt een metalen pen, waarop een kop is vastgemaakt die precies in de kom past.
Versleten heup
1. heupkom met kom van kunststof of metaal
2. bovenbeen met metalen pen
heupprothese
Heup Actief Programma
Voor patiënten die een heupprothese krijgen, organiseert de polikliniek orthopedie een programma ter voorbereiding, nazorg en herstel: Heup Actief Programma (HAP). Dit programma is erop gericht om u weer snel en verantwoord op de been te helpen. U wordt vóór, tijdens en na uw operatie en opname uitgebreid voorgelicht.
Vóór uw opname
Voorafgaand aan uw opname krijgt u van de fysiotherapeut een uitnodiging voor een groepsbijeenkomst waarbij u voorlichting krijgt en waarin u gaat oefenen met het lopen met een loopmiddel. Ook worden er vooraf voorzieningen getroffen om uw herstel te vergemakkelijken.
Tijdens uw opname
Op de verpleegafdeling is een huiskamer ingericht waar u samen met uw medepatiënten revalideert. U oefent er stapsgewijs de dagelijkse dingen.
Na uw operatie en uw opname
Lopen
U mag op de dag van de operatie uit bed. Hiervoor moet u wel voldoende kracht en gevoel in de benen hebben. U zet met een speciaal loophulpmiddel de eerste passen. Dit doet u onder begeleiding van de verpleegkundige.
In het ziekenhuis gaat u gedurende de opname verder oefenen met lopen. Vaak is door de pijn een afwijkende manier van lopen ontwikkeld. Voor uw herstel is het belangrijk om weer zo normaal mogelijk te gaan lopen. In de thuissituatie bepaalt de fysiotherapeut wanneer u zonder krukken of rollator mag lopen. Dit is afhankelijk van uw manier van lopen en spierkracht.
Pijn
De artrosepijn is na de operatie verdwenen. Echter kunt u wond- en spierpijn ervaren. Deze pijn wordt geleidelijk aan minder. Bij pijn kunt u extra pijnmedicatie aan de verpleegkundige vragen. U krijgt ook pijnmedicatie mee naar huis. ‘Startpijn’ (pijn bij de eerste paar stappen na het opstaan) kan nog een lange tijd aanhouden. Dit pijnlijke gevoel verbetert zonder behandeling. Het betekent zeker niet dat de prothese niet goed functioneert of los zit.
Wond
Afhankelijk welke operatietechniek de orthopedische chirurg met u heeft afgesproken, zit de wond aan de buitenzijde of voorzijde van de heup. De wond is onderhuids gehecht. U ziet alleen een knoopje aan het begin en einde van de wond. Deze zijn oplosbaar. Na de operatie krijgt u een pleister die twee weken kan blijven zitten. Hierna hoeft de wond niet meer bedekt te worden.
Controles
Zes weken na uw operatie komt u op controle bij de verpleegkundig specialist. U bespreekt met de verpleegkundig het verloop van het herstel en u kunt u vragen stellen.
Ervaringsverhaal nieuwe heup
Lees het ervaringsverhaal van Arjan Berfelo
Informatie in app
Voor deze behandeling maakt de polikliniek orthopedie gebruik van een speciale app voor op uw smartphone of tablet, Orthopedie Groot Eindhoven. Deze app is een behandelwijzer die u alle relevante informatie over uw behandeling geeft op het juiste moment. U kunt de app downloaden in de App StoreofGoogle Play.
Accepteer de ‘push notifications’ om de informatie op het juiste moment te ontvangen. Vervolgens zoekt u ‘Orthopedie Groot Eindhoven’. U kunt nu uw behandeling in Máxima MC selecteren. Druk op de knop ‘Start’ en alle voor u relevante informatie is direct zichtbaar op uw tijdlijn.
Voorbeeld oefening nieuwe heup:
Bekijk alle oefeningen.
Verschillende benaderingen
De orthopedisch chirurg kan kiezen voor twee verschillende benaderingen (waar de orthopeed de snede zet en via welke weg de heup wordt benaderd en uit de kom wordt gebracht). Alle twee de benaderingen zijn volstrekt veilig. De orthopeed overlegd met u welke benadering voor u het beste is.
Bij de voorste benadering wordt de patiënt in rugligging geopereerd, waarbij een heupprothese kan worden geplaatst zonder het losmaken van spieren. Na de operatie is de heup meteen heel stabiel en zijn patiënten snel weer mobiel. Deze techniek is niet altijd mogelijk.
Bij de achterste (posterolaterale) benadering wordt de patiënt in zijligging geopereerd en komt de snede aan de zijkant van de heup. Bij deze operatie heeft de orthopedisch chirurg een zeer goed overzicht om de kom en steel goed te kunnen plaatsen. Nadeel van deze benadering is dat u wat langer spierzwakte ervaart in de bilstreek en luxatie kans (heupkop schiet uit de kom) iets groter is
Lucas van Gool is begin 50 als hij hoort dat beide heupen zijn versleten.
Lees zijn ervaring met een dubbele heupprothese
Folder
Veelgestelde vragen na een nieuwe heup
In de folder vindt u meer antwoorden op veelgestelde vragen.
-
Hoe lang blijf ik na de operatie in het ziekenhuis?
De duur van uw verblijf op de verpleegafdeling na de operatie is in principe één nacht.
-
Wanneer mag ik weer gaan fietsen en autorijden na een heupprothese?
U mag weer gaan fietsen als u geen krukken meer gebruikt en voldoende kracht in uw benen heeft. Gebruik bij voorkeur een damesfiets vanwege de lage instap. Het fietsen moet soepel gaan zonder grote kracht of inspanning. Eventueel oefenen op een hometrainer is aan te raden.
U mag weer gaan autorijden als u geen krukken en pijnmedicatie (die uw reactievermogen vermindert) meer gebruikt. Ook is het van belang dat u voldoende kracht in uw benen heeft. Tijdens de eerste controle wordt dit met u besproken.
-
Hoe lang kan ik pijn hebben na het plaatsen van een heupprothese?
De pijn na het plaatsen van een heupprothese wordt geleidelijk aan minder, beginnend ongeveer twee weken na de operatie. Drie tot vier maanden na de operatie treedt een aanzienlijke verbetering op.
In het eerste jaar na de operatie voelt men soms een doffe pijn na lange wandelingen. ‘Startpijn’ (pijn bij de eerste paar stappen na het opstaan) kan nog een tijd aanhouden. Dit pijnlijke gevoel verbetert zonder behandeling. Het betekent zeker niet dat de prothese niet goed functioneert of loszit.U kunt ook last hebben van uw bilspieren. Deze spieren zijn tijdens de operatie opzij gelegd en weer teruggelegd. Het afnemen van deze pijn heeft tijd nodig en wordt bevorderd door training. U kunt de bilspier trainen, vraag uw fysiotherapeut hiernaar.
-
Kom ik in aanmerking voor revalidatie na een nieuwe heup?
Ervan uitgaande dat de operatie verloopt zoals verwacht, kunt u in de thuissituatie gaan herstellen. De operatie is erop gericht dat u mag bewegen met een hulpmiddel. Mogelijk zijn er extra voorzieningen en thuiszorg nodig. Bent u alleenstaand, dan heeft u recht op thuiszorg volgens het project “snel weer de oude”. Mocht u en uw familie obstakels zien om in eerste instantie niet terug naar huis te gaan, dan kunt u zelf (voorafgaand aan uw opname) een zorghotel regelen. Hiervoor heeft u geen indicatie nodig. Informeer bij uw zorgverzekeraar over de vergoeding van kosten.
Bij eventuele complicaties na de operatie zal opnieuw een beoordeling plaatsvinden over de benodigde nazorg.
-
Is fysiotherapie noodzakelijk na een nieuwe heup?
Na uw opname is fysiotherapie noodzakelijk. Het is raadzaam om u vóór de opname aan te melden bij een fysiotherapeut bij u in de buurt, zodat hij/zij u alvast kan inplannen ná de operatie.
Let op: ga na of uw zorgverzekeraar fysiotherapie vergoedt. -
Wat zijn de mogelijke complicaties van de operatie?
Soms kunnen er complicaties optreden, zoals:
- Infectie van de heupprothese of het gebied eromheen. Dit uit zich vaak in lekkage, roodheid en/of zwelling van de wond in combinatie met pijn en koorts. U dient dan contact op te nemen met de polikliniek orthopedie of de spoedeisende hulp.
- Luxatie. Dit betekent dat de kop van de kunstheup uit de kom schiet. Gedurende uw opname krijgt u uitvoerig instructies welke beweging u moet vermijden om dit te voorkomen.
- Nabloeding.
- Beenlengteverschil.
- Trombose (bloedpropjes). U krijgt in het ziekenhuis en thuis tabletten om trombose te voorkomen.
- Zenuwschade. Hierdoor kan een klapvoet ontstaan.
- Loslaten van de prothese. Op de lange termijn (15 tot 20 jaar) bestaat er een kans dat één van de prothese-delen los gaat zitten. Meestal is een hersteloperatie dan noodzakelijk.
-
Wat is het verschil tussen de operatietechnieken ‘posterolaterale benadering’ en ‘voorste benadering’?
Beide operatietechnieken worden in Máxima MC aangeboden. De gebruikelijke benadering is volgens de posterolaterale benadering. Hierbij wordt de heup via een snee aan de achterzijde van het been/de bil benaderd en worden spieren doorgenomen, waardoor de arts goed zicht heeft op de plaatsing van de steel en kom. Hierbij is een grote tevredenheid bij patiënten. De voorste benadering heeft de laatste jaren in populariteit gewonnen. Hierbij wordt de heup benaderd via een snee aan de voorzijde en worden geen spieren losgemaakt. Het is daardoor moeilijker om de steel en kom te plaatsen, maar zorgt vaak wel voor een sneller herstel in het begin. Ook is het risico dat de heup uit de kom gaat lager. Deze operatietechniek kan niet bij iedereen worden toegepast; de arts bespreekt met u of u hiervoor in aanmerking komt. Na 3 maanden herstel zijn er geen verschillen meer in functie en looppatroon.